Približno milion stanovnika Srbije prevozi se u sopstvenoj režiji – automobilima, taksi prevozom ili međugradskim linijama koje prolaze kroz njihovo mesto, zato što nemaju na raspolaganju javni prevoz.
Oko 50 jedinica lokalne samouprave, što je oko 40% svih JLS, ne organizuju javni prevoz na svojoj teritoriji, što praktično znači da se milion stanovnika prevoze u sopstvenoj režiji – automobilima, taksi prevozom ili međugradskim linijama koje prolaze kroz njihovo mesto, utvrdila je Državna revizorska institucija u Izveštaju o funkcionisanju gradskog i prigradskog prevoza putnika.
DRI je pre tri godine sprovela reviziju svrsishodnosti poslovanja. Obuhvaćeni se i gradovi Požarevac i Kraljevo. Ustanovljeno je da ovi gradovi nisu preduzeli adekvatne mere u funkcionisanje gradskog i prigradskog prevoza putnika. Date su preporke za otklanjanje nedostataka koje bi trebalo da se sprovedu u roku od jedne do tri godine.
Požarevac započeo postupak za organizovanje javnog prevoza
Grad Požarevac još uvek nema organizovan gradski i prigradski prevoz. Na sednici Skupštine grada koja je održana 22.3.2024. godine doneta je Odluka o stavljanju van snage odlluke o pokretanju postupka javno-privatnog partnerstva bez elemenata koncesije za obavljanje delatnosti javnog prevoza putnika na gradskoj teritoriji. Doneta je i Odluka o pokretanju postupka javno-privatnog partnerstva sa elementima koncesije za obavljanje delatnosti javnog prevoza putnika na teritoriji Grada Požarevca.
„Grad ima nameru i potrebu da organizuje ovu komunalnu delatnost na način kako je to propisano Zakonom o komunalnim delatnostima i Zakonom o javno-privatnom partnerstvu i koncesijama. Iz tog razloga su i donete gore navedene odluke. Na početku smo postupka i nadam se da će se ovog puta on uspešno realizovati“, rekao je za Portal Naša mesta Miloš Ranđelović, načelnik Odeljenja za komunalne delatnosti, energetiku i saobraćaj Gradske uprave grada Požarevaca.
Javni prevoz u gradovima i opštinama uglavnom se oslanja na autobuse
Rezultati predstudije DRI pokazuju da je samo devet odsto jedinica lokalne samouprave donelo plan razvoja saobraćaja na svojoj teritoriji, čime bi se obezbedio dugoročni razvoj saobraćaja i gradskog i prigradskog prevoza, a samim tim i mobilnost svih građana.
MINIBUSI POVEZUJU SELA
Ministarstvo za brigu o selu omogućilo je opštinama kupovinu 61 minibusa koji se koriste za besplatan prevoz oko 400.000 žitelja u 1.200 sela u okviru programa koje sprovodi već tri godine.
Zvanične analize pokazuju da javni gradski i prigradski prevoz putnika u Srbiji nije dovoljno razvijen i da se pretežno oslanja na jedan vid prevoza – autobuski.
Više od trećine stanovništva Srbije živi u šest najvećih gradskih naselja (Beograd, Niš, Novi Sad, Kragujevac, Subotica i Leskovac) i u njima se realizuje oko 95% putovanja.
Gradski i prigradski prevoz putnika, je jedna od najznačajnijih komunalnih delatnosti. Zakonom o prevozu putnika u drumskom saobraćaju uređuju se uslovi i način obavljanja javnog prevoza putnika i prevoza lica za sopstvene potrebe u drumskom saobraćaju u domaćem i međunarodnom prevozu, pružanja staničnih usluga na autobuskim stanicama i inspekcijski nadzor.
ZA ORGANIZACIJU JAVNOG PREVOZA NADLEŽNE JLS
Javni gradski i prigradski prevoz putnika je jedna od osnovnih komunalnih delatnosti neophodnih za funkcionisanje života u gradu i u prigradskim naseljima, koji treba da bude pod jednakim uslovima dostupan svim korisnicima prevoznih usluga, bez obzira na mesto stanovanja, po pristupačnoj ceni i da pokriva celu teritoriju.
Organizaciju i način obavljanja javnog gradskog prevoza putnika, koji se obavlja na teritoriji JLS, shodno navedenom Zakonu, uređuje i obezbeđuje, jedinica lokalne samouprave. Takođe, jedinica lokalne samouprave uređuje način registracije i overe reda vožnje u gradskom i prigradskom prevozu, tačnije, registraciju i overu reda vožnje za gradski i prigradski prevoz vrši opštinska, odnosno gradska uprava, odnosno uprava nadležna za poslove saobraćaja.
Zakonom o lokalnoj samoupravi, opštinama i gradovima data je nadležnost da, preko svojih organa, uređuju i obezbeđuju obavljanje komunalnih delatnosti. U tom cilju, u skladu sa zakonom, jedinica lokalne samouprave za ostvarivanje svojih prava i dužnosti i za zadovoljavanje potreba lokalnog stanovništva može osnovati preduzeća, ustanove i druge organizacije koje vrše javnu službu, ali i ugovorom, u skladu sa načelima konkurencije i javnosti, poveriti pravnom ili fizičkom licu obavljanje svojih poslova.
