Registar nacionalnih internet domena Srbije (RNIDS) ima pravo da rezerviše nazive internet domena od posebnog značaja za Republiku Srbiju, a među njima se nalaze i nazivi naših opština i gradova sa slovima iz ruskog, albanskog, češkog, nemačkog, mađarskog i još sedam jezika nacionalnih manjina.
Rezervacija naziva domena znači da se on ne može registrovati bez saglasnosti onoga za koga je rezervisan.
Većina rezervisanih domena su nazivi naseljenih mesta u Srbiji, nazivi javnih ustanova ili organa i servisa državne uprave i lokalne samouprave. Razlog njihovog rezervisanja je da se spreče eventualne zloupotrebe ili stvaranje zabune kod korisnika interneta u Srbiji, da se nalaze na nekom zvaničnom sajtu, koji to nije.
Naš .RS domen od 2018. „govori“ čak 13 jezika, podržanih specifičnim slovima iz pripadajućih pisama. Pored slova iz srpskog, nazivi .RS domena će moći da sadrže i slova iz pisama albanskog, bošnjačkog, hrvatskog, češkog, nemačkog, mađarskog, crnogorskog, rumunskog, romskog, slovačkog, slovenačkog i vlaškog jezika. Time se .RS domen priključio velikoj svetskoj porodici IDN domena. Tu spadaju nazivi koji sadrže bilo koje slovo više u odnosu na engleski alfabet.
PROCEDURA ZA REGISTRACIJU REZERVISANIH .RS i .SRB DOMENA
Državni organi i organi lokalne samouprave za čije potrebe su rezervisani nazivi .RS i .SRB domena, a koji se nalaze na listama rezervisanih naziva domena, podnose svom odabranom ovlašćenom registru Zahtev za registraciju naziva domena. Ovlašćeni registar preduzima dalje potrebne aktivnosti za registraciju naziva domena.
Tako se u spiskovima domena rezervisanih za potrebe državnih organa i organizacija nalazi opština Babušnica u više kombinacija i kao babushnica.rs babusnica.rs, babuşnica.rs, babusznica.rs, babušnica.rs. Postoje и primeri rezervisanih domena sa duplim w, kao što je barajewo.rs.
Imamo i primere da su rezervisani nazivi gradova i opština sa prefiksom city poput citysmederevo.rs ili prefiksom comuna, poput omunabačkipetrovac.rs ili nemačkom rečju zajednica poput gemeindegolubac.rs, gemeindegornjimilanovac.rs i tako dalje.
Aktuelne liste rezervisanih naziva domena za potrebe državnih organa i organizacija i spisak IDN.rs domena sadrže više od 10.000 domena i možete ih pogledati ovde, ovde i ovde.
Nacionalni domeni
Srbija ima dva nacionalna internet domena: .RS i .SRB.
.RS je latinički nacionalni internet domen najvišeg nivoa, čija je oznaka određena na osnovu međunarodne dvoslovne oznake države (country code Top-Level Domain, skraćeno ccTLD). On je nasledio nekadašnji .YU domen.
KO UPRAVLJA DOMENIMA U SRBIJI?
RNIDS upravlja sa po pet domenskih prostora u oba nacionalna domena
To su .RS, .CO.RS, .ORG.RS, .EDU.RS i .IN.RS, kao i .SRB, .PR.SRB, .ORG.SRB, .OBR.SRB i .OD.SRB.
Upravljanje domenskim prostorima .AC.RS i .AK.SRB je delegirano Akademskoj mreži Srbije.
GOV.RS i .UPR.SRB delegirane su Kancelariji za informacione tehnologije i elektronsku upravu Vlade Republike Srbije.
U okviru .RS domena je omogućena registracija naziva sa proširenim setom latiničkih slova iz pisama srpskog, albanskog, bošnjačkog, hrvatskog, češkog, nemačkog, mađarskog, crnogorskog, rumunskog, romskog, slovačkog, slovenačkog i vlaškog jezika. Time je .RS domen postao deo porodice domena sa internacionalizovanim nazivima – IDN (Internationalized Domain Name), odnosno domena čiji nazivi nisu napisani engleskim alfabetom.
.SRB je ćirilički nacionalni internet domen najvišeg nivoa, i takođe je deo porodice IDN domena, ali on spada u grupu domena čiji nazivi podržavaju lokalno pismo i sa desne strane tačke, u okviru domenske ekstenzije.
Posle ruskog .RF, naš .SRB je drugi ćirilički internet domen na svetu, a na internetu je postao vidljiv 2011.
Od 2019. u okviru .SRB domena je omogućena registracija naziva sa proširenim setom ćiriličkih slova iz pisama bugarskog, makedonskog, ruskog, rusinskog, ukrajinskog i vlaškog jezika.
