Većina lokalnih samouprava (oko 80%) su u periodu 2018-2023. iz budžetske rezerve dobijale relativno skromne iznose, ispod 100 miliona dinara, sedam gradova dobilo je značajna sredstva, a jedan čak trećinu ukupnih sredstava.
U izveštaju Fiskalnog saveta se navodi da je trećinu ukupnih sredstava lokalu koja su za šest godina data preko tekuće rezerve dobio Grad Beograd i to više od 9 mlrd dinara.
Najveći deo ovih transfera realizovan je zbog umanjene likvidnosti gradskog budžeta, izuzev nekoliko transakcija s jasno preciziranim namenama. Grad je u 2021. dobio iz rezerve skoro 1,9 mlrd dinara za izgradnju pristupnih saobraćajnica i komunalne infrastrukture za fabriku vakcina, kao i za rešavanje imovinsko pravnih odnosa u vezi sa izgradnjom saobraćajnica i zelenih javnih površina u okviru kompleksa buduće autobuske i železničke stanice, a u 2023. godini za beogradski metro 400 mln dinara, navedeno je u dokumentu.
Kragujevac, Novi Sad i Niš dobili 40 odsto sredstava
Posle Beograda, dobitnici najvećih apsolutnih iznosa iz tekuće budžetske rezerve su drugi veliki gradovi: Kragujevac, Novi Sad i Niš.
Kragujevac je, navodi se u pomenutom izveštaju, dobio više od 900 miliona dinara, Novi Sad oko 700 miliona dinara, a Niš 350 miliona dinara, što je zbirno, u periodu 2018-2023, oko 40% ukupnih sredstava koja su preusmerena lokalnom nivou vlasti iz tekuće budžetske rezerve.
Fiskalni savet navodi da postoji još nekoliko gradova i opština koji se izdvajaju po relativno velikim apsolutnim iznosima transfera iz tekuće rezerve, reda veličine po nekoliko stotina miliona dinara, poput Zaječara, Zrenjanina i Jagodine.
Situacija drugačija ako se gleda prosečan iznos transfera po stanovniku
U samom vrhu dobijenih sredstava iz rezervi, kada se posmatra prosečan iznos transfera po stanovniku, su Irig, Čajetina, Crna Trava, Bosilegrad i Ćuprija.
Na nivou cele zemlje, prosečan iznos transfera koje su JLS dobile iz tekuće rezerve u periodu 2018-2023. iznosio je oko 4.000 dinara po stanovniku, ali postoje značajne razlike između gradova i opština u veličini transfera iz budžetske rezerve po stanovniku, navodi isti izvor.
Među četiri najveća grada, po veličini transfera iznad republičkog proseka našli su se Beograd (5.498 dinara po stanovniku) i Kragujevac (5.372 dinara po stanovniku), dok su Novi Sad sa 1.837 dinara i Niš sa 1.388 dinara po stanovniku bili značajno ispod proseka.
Međutim, u samom vrhu po iznosu dobijenih transfera po stanovniku nalazi se nekoliko manjih gradova i opština, koji su višestruko iznad proseka na nivou države – Irig (41.790), potom Čajetina (22.225), Crna Trava (20.060), Bosilegrad (18.064) i Ćuprija (20.520).
S obzirom na to da je zvanično obrazloženje za skoro sve transakcije kojima su sredstva iz rezerve prebacivana ovim lokalnim samoupravama u prethodnih šest godina bilo prevazilaženje problema s likvidnošću, potrebno je detaljnije istražiti uzroke slabosti sistema za upravljanje finansijama u ovim gradovima i opštinama, naveo je Fiskalni savet u izveštaju.
